Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Σισανίου

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σισανίου βρίσκεται στην αντίπερα πλευρά της κοίτης του ποταμού Μυρίχου, δύο χιλιόμετρα από το χωριό Σισάνι. Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα, το Σισάνι ήταν πόλη ακμάζουσα στα ρωμαϊκά χρόνια. Την ακμή της πόλης αποδεικνύει και το γεγονός ότι ήταν έδρα Επισκοπής. Το 1992 ανακαλύφθηκε δίπλα στο μοναστήρι σημαντικός επισκοπικός ναός που τοποθετείται χρονικά στο β’ μισό του 11^ου αιώνα.

Επειδή όμως από τα τέλη του 17^ου αιώνα το Σισάνι άρχισε να παρακμάζει, ο Σιατιστινός Επίσκοπος Σισανίου Ζωσιμάς (1686-1746), ο οποίος χρημάτισε και Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος (1695-1699 και 1707-1709), μετέφερε γύρω στο 1695-1699 την έδρα της Επισκοπής στη Σιάτιστα, η οποία είχε καταστεί το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της περιοχής. Το μοναστήρι ιδρυθήκε στα τέλη του 17^ου αιώνα και ακολούθησε την ιστορική πορεία της πολυβασανισμένης μακεδονικής γης.

Το Καθολικό του βρίσκεται στο νότιο μέρος του ορθογώνιου περιβόλου του όλου συγκροτήματος, χαμηλός, χωμένος κατά το ήμισυ στο έδαφος. Είναι μονόκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα, με όλα τα χαρακτηριστικά των ναών της Τουρκοκρατίας : χαμηλό ύψος, έλλειψη παραθύρων και γενικά λιτή εμφάνιση. Στην Ιερά Μονή λειτούργησε και κρυφό σχολειό.